Retina Nedir? Retina Uzmanı (Retina Doktoru) Kime Denir? Türkiye’de Retina Uzmanı Var Mıdır?

Retina, ağ anlamına gelen Latince “rete” kelimesinden türetilmiş gözün bir tabakasıdır. Görme sürecinin son aşaması, görüntünün beyinin yorumlayabileceği sinyallere dönüştürülmesidir. Görüntünün beyinin yorumlanabileceği sinyallere dönüştürülme işlemi de retina sayesinde yapılmaktadır.

Bu yazımda retina nedir, retina uzmanı kime denmektedir, Türkiye’de retina uzmanlığı var mıdır, retina doktorları hangi hastalıkların tedavisini yapmaktadır ve retina uzmanlarının kullandığı ekipmanlar nelerdir sorularınıza cevap vereceğim.

Türkiye’de resmi olarak retina uzmanlığı yandalı mevcut değildir.

Retina Nedir?

Retina, görme hücrelerinden oluşan ve gözün arkasını bir duvar kâğıdı gibi kaplayan ağ tabakasıdır. Retina kendi içerisinde 10 katmandan oluşan gözün en karmaşık ve en hassas noktasıdır. Retinanın ışığı beynimizin algılayabileceği görüntü sinyallerine dönüştürüp beyne iletmesiyle görmemiz mümkün olmaktadır.

Retina Uzmanı Kime Denir?

Türkiye’de resmi olarak retina uzmanı ünvanı kullanılmamaktadır. Halk arasında ise ek eğitim alarak retina hastalıklarında ileri tedaviler yapan göz doktorları için “retina uzmanı” yada “retina doktoru” ifadeleri kullanılmaktadır. Bu sebeple insanlar arasında göz hastalıkları alanında ihtisas yapmış ve sonrasında retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi eğitimi almış tıp doktorları retina uzmanı olarak bilinmektedir.

Yazımın devamında yazıyı okuyan her kesimden insanın daha iyi anlaması için Retina Hastalıkları ve Vitreoretinal Cerrahi eğitimi alan göz hastalıkları uzmanları için “retina uzmanı veya retina doktoru” kelimelerini kullanacağım.

Retina uzmanı, gözün retina ve vitreus tabakalarında oluşan hastalıkların teşhisi, tedavisi ve cerrahisi konusunda uzmanlaşmış tıp doktorudur.

Ben de İstanbul Retina Enstitüsü’nde 2016 yılında retina, makula ve vitreus hastalıkları cerrahisi klinik araştırmacısı programına başladım. 2018 yılında bu programı ve retina, makula ve vitreus hastalıkları cerrahisi eğitimimi tamamladım. Daha sonra aynı klinikte 2018-2020 yılları arasında retina ve vitreus hastalıkları ile ilgilenen uzman doktor olarak çalışmaya devam ettim. 2020-2021 yılları arasında Koç Üniversitesi göz kliniği retina hastalıkları biriminde çalıştım. Şu anda İstanbul’da bulunan Biruni Üniversitesi Hastanesi’nde retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi ile ilgilenmekteyim.

Retina Uzmanları (Retina Doktoru) Hangi Hastalıkları Tedavi Etmektedir?

Retina uzmanlarının tedavisini yaptığı hastalıklar şunlardır:

• Retina yırtılması,
• Retina dekolmanı,
• Makula deliği,
• Vitrektomi ameliyatı,
• Epiretinal membran,
• Argon lazer ile retina hastalıklarının tedavisi,
• Sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu),
• Santral seröz retinopati (SSR),
• Prematüre retinopatisi,
• Diyabetik retinopati,
• Tavuk karası hastalığı tedavisi olmak üzere retinada oluşan diğer göz hastalıklarının tedavilerini yapmaktadırlar.

Retina Uzmanı (Retina Doktoru) Neler Yapar?

Göz içi iğne olarak bildiğimiz intravitreal enjeksiyon, argon lazer, subhtreshold lazer, fotodinamik tedavi, göz anjiografisi ve vitreoretinal cerrahi retina doktorlarının yaptığı işlemlerdir.

Retina Uzmanları (Retina Doktorları) Hangi Ekipmanları Kullanır?

Retina ve vitreus hastalıklarının teşhisi ve sonrasında tedavisi için yüksek düzey teknik ekipman kullanılması gerekmektedir. Bu sebeple retina doktorlarının (retina uzmanlarının) diğer göz doktorlarından farklı olarak bu ekipmanların ve testlerin kullanımı konusunda bilgi sahibi ve tecrübelidirler.

Aşağıda bu ekipmanlardan ve genellikle hangi retina hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanıldığını anlattım.

OCT- OKT veya göz tomografisi: Tüm makula hastalıklarının ve glokomun tanı – takibinde kullanılır.

Göz anjiografisi (FFA): Fluoresein veya indosyanin maddeleri ile göz anjiografisi yapılabilmektedir. Göz anjiografisi Kalp anjiosundan farklı bir işlemdir; damar açılması, stentleme, balon gibi işlemler yapılmaz. Sadece tanı ve tedavi takibinde kullanılır. Retina ve koroid damarlarındaki sızıntıyı gösterir.

Argon lazer: Göz hastalıklarının bazılarında tedavi amaçlı kullanılan ve bazı göz hastalıkları için de ilerlemeyi durdurmak için kullanılan bir lazer türüdür.

Göz içi enjeksiyon: Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı, diyabetik maküler ödem, retina toplar damar tıkanıklıkları gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır.

Fotodinamik tedavi: SSR (SSKR) hastalığında ve pakikoroid spektrumundaki makula dejenerasyonunda kullanılabilir.

Vitrektomi – vitreoretinal cerrahi: Vitreus içinde yapılan tüm ameliyatlara verilen ortak isimdir.

Retina Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Retina hastalıklarının bazı belirtileri diğer göz hastalıklarının belirtileri ile benzer olsa da tüm belirtiler beraber ele alınıp muayene ve gerektiğinde testler yapılarak doğru teşhis koyulabilmektedir. Aşağıda retina hastalıklarında ortaya çıkan belirtilerden bazılarını anlattım.

• Kırık veya yamuk görme: Makula deliği, SSR, sarı nokta hastalığı, ERM, makula ödemi.
• Görme azalması: Tüm makula hastalıkları.
• Görme kaybı: Retina dekolmanı, göz içi kanaması, retina damar tıkanıklığı.
• Işık çakması: retina yırtılması, retina dekolmanı.

Yukarıdaki belirtiler olduğunda kesinlikle o hastalık olacak diye bir durum yoktur. En doğru teşhis için bir retina doktoruna başvurmanız doğru olacaktır.