English
Gözümüzde zaman zaman uçuşan cisimler görülebilmektedir. Bu cisimler; nokta, yüzen bir kuyruk, ip, saç kılı ya da örümcek ağı şeklinde olabilmektedirler. Bunlar bir hayal ya da ilüzyon değil, gerçekten de gözün içinde bulunmaktadır. Bilimsel adı çok bilinmese de gözde uçuşan bu tür cisimlerin tıp dilinde bir ismi vardır ve bunlara miyodizopsi denilmektedir.
Gözde Uçuşan Cisimlerin Oluşmasının Nedenleri Nelerdir?
Gözde uçuşan cisimler çoğunlukla doğal bir yaş alma süreci olarak oluşur. Gözün arka kısmını dolduran vitreusun jel yapısının zamanla bozulması sonucu vitreus jelinin bir kısmı daha katı bir kısmı ise daha sıvı hale gelir. Katılaşan kısımların içerisinden ışık geçmediği için hastalar tarafından gri- siyah olarak görülür. Hastalar bu katılaşan vitreus alanlarını uçuşan noktalar, cisimler veya sinek uçuşması olarak tarifler. Gözde uçuşan cisimlerin diğer nedenleri arasında vitreus jelinin yapışık olduğu retinadan ayrılması, retina yırtılması, şekere bağlı retina kanamaları (diyabetik retinopati), makula deliği, retina toplardamar tıkanıklıkları ve üveit gibi göz hastalıkları da olabilmektedir.
Katarakt ameliyatından sonra da uçuşan cisimler görülme sıklığı artabilir. Bunun esas sebebi katarakt ameliyatı sonrası hastanın görme düzeyinin ve göze giren ışık miktarının artması sonucu bu cisimlerin fark edilebilir hale gelmesidir. Yani katarakt olan hastalar gözlerinde mevcut olan uçuşan cisimleri fark edemez, ameliyattan sonra yeni uçuşan cisim oluşmasa bile eskiler görülebilir hale gelir. Ayrıca katarakt ameliyatı sonrası gözde yeni uçuşan cisimler oluşabilir.
Gözde Uçuşan Cisimlerin Toplumda Görülme Sıklığı Nedir?
ABD’de 603 kişi üzerinden yapılan bir çalışmada (doi: 10.3980/j.issn.2222-3959.2013.03.27) gözde uçuşan cisimlerin gözde görülme sıklığının %76 olduğu saptanmıştır. Yaş, cinsiyet ve ırkın gözde uçuşan cisim görülme sıklığı üzerine etkisi olmadığı görülmüştür. Çalışmaya katılanların %33’ü ise bu uçuşan cisimlerin görme düzeyleri üzerinden belirgin olumsuz etkisi olduğunu belirtmiştir.
Uçuşan Cisimler Gözün Neresinde Oluşmaktadır?
Gözde uçuşan cisimler gözün merceği ile görmeyi sağlayan retina arasındaki boşluğu dolduran jelimsi yapı olan vitreusta oluşmaktadır. Genellikle kör nokta olarak bilinen optik diskin önünde oluşmaya başlar. Bu uçuşan cisimler kör nokta üzerindeyken fark edilmezler. Fakat kişinin göz hareketleri ile bu uçuşan cisimler hareket eder ve kör noktadan çıkıp görme alanına girdikleri an hasta tarafından fark edilirler.
Gözde Uçuşan Cisimler Tehlikeli midir?
Eğer retina yırtılması, retina dekolmanı, şekere bağlı retina kanamaları (diyabetik retinopati), makula deliği, retina toplardamar tıkanıklıkları veya üveit gibi bir hastalık ile birliktelik göstermiyorsa gözde uçuşan cisimler tehlikeli değildir. Bu yüzden gözde uçuşan cisimler ilk görülmeye başlandığı zaman mutlaka bir göz doktoru muayenesi yapılması gerekmektedir. Ayrıca gözde uçuşan cisimlerle birlikte gözde ışık çakması, şimşek çakması varsa, aynı anda onlarca cisim oluşmaya başladıysa veya görme alanında kararan bir alan varsa acil olarak bir göz doktoru muayenesi gerekir.
Gözde Uçuşan Cisimler Kendiliğinde Geçer Mi?
Gözde uçuşan cisimler oluştuktan sonra 6 ay içerisinde daha az görülmeye başlarlar ama tamamen kaybolmazlar.
Gözde Uçuşan Cisimlerin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
L-Lizin, L-Karnosin, Ve C Vitamini içeren takviyelerin gözde uçuşan cisimlerin sayısını azalttığına dair bilimsel çalışmalar mevcuttur. Bunun dışında Nd:YAG vitreolizis işlemi veya vitrektomi cerrahisi uygulanabilir. Nd:YAG vitreolizis işleminin etkisi vitrektomi ameliyatına göre daha düşüktür fakat vitrektomi cerrahisi göz içerisinde yapılan bir ameliyat olduğu için riskleri daha fazladır. Bu iki işlem de ancak bu uçuşan cisimler nedeniyle hastanın görme ve yaşam kalitesi çok olumsuz etkilenmişse düşünülebilir.