Retina Nedir? Retina Uzmanı (Retina Doktoru) Kime Denir? Türkiye’de Retina Uzmanı Var Mıdır?

Retina, ağ anlamına gelen Latince “rete” kelimesinden türetilmiş gözün bir tabakasıdır. Görme sürecinin son aşaması, görüntünün beyinin yorumlayabileceği sinyallere dönüştürülmesidir. Görüntünün beyinin yorumlanabileceği sinyallere dönüştürülme işlemi de retina sayesinde yapılmaktadır.

Bu yazımda retina nedir, retina uzmanı kime denmektedir, Türkiye’de retina uzmanlığı var mıdır, retina doktorları hangi hastalıkların tedavisini yapmaktadır ve retina uzmanlarının kullandığı ekipmanlar nelerdir sorularınıza cevap vereceğim.

Türkiye’de resmi olarak retina uzmanlığı yandalı mevcut değildir.

Retina Nedir?

Retina, görme hücrelerinden oluşan ve gözün arkasını bir duvar kâğıdı gibi kaplayan ağ tabakasıdır. Retina kendi içerisinde 10 katmandan oluşan gözün en karmaşık ve en hassas noktasıdır. Retinanın ışığı beynimizin algılayabileceği görüntü sinyallerine dönüştürüp beyne iletmesiyle görmemiz mümkün olmaktadır.

Retina Uzmanı Kime Denir?

Türkiye’de resmi olarak retina uzmanı ünvanı kullanılmamaktadır. Halk arasında ise ek eğitim alarak retina hastalıklarında ileri tedaviler yapan göz doktorları için “retina uzmanı” yada “retina doktoru” ifadeleri kullanılmaktadır. Bu sebeple insanlar arasında göz hastalıkları alanında ihtisas yapmış ve sonrasında retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi eğitimi almış tıp doktorları retina uzmanı olarak bilinmektedir. Bu doktorların tamamı aynı zamanda Türk Oftalmoloji Derneği üyesidir.

Yazımın devamında yazıyı okuyan her kesimden insanın daha iyi anlaması için Retina Hastalıkları ve Vitreoretinal Cerrahi eğitimi alan göz hastalıkları uzmanları için “retina uzmanı veya retina doktoru” kelimelerini kullanacağım.

Retina uzmanı, gözün retina ve vitreus tabakalarında oluşan hastalıkların teşhisi, tedavisi ve cerrahisi konusunda uzmanlaşmış tıp doktorudur.

Ben de İstanbul Retina Enstitüsü’nde 2016 yılında retina, makula ve vitreus hastalıkları cerrahisi klinik araştırmacısı programına başladım. 2018 yılında bu programı ve retina, makula ve vitreus hastalıkları cerrahisi eğitimimi tamamladım. Daha sonra aynı klinikte 2018-2020 yılları arasında retina ve vitreus hastalıkları ile ilgilenen uzman doktor olarak çalışmaya devam ettim. 2020-2021 yılları arasında Koç Üniversitesi göz kliniği retina hastalıkları biriminde çalıştım. Şu anda İstanbul’da bulunan Biruni Üniversitesi Hastanesi’nde retina hastalıkları ve vitreoretinal cerrahi ile ilgilenmekteyim.

Benim hakkımda daha fazla bilgiyi “Doktor Giray Ersöz Kimdir?” sayfamda bulabilirsiniz.

Retina Uzmanları (Retina Doktoru) Hangi Hastalıkları Tedavi Etmektedir?

Retina uzmanlarının tedavisini yaptığı hastalıklar şunlardır:

• Retina yırtılması,
• Retina dekolmanı,
• Makula deliği,
• Vitrektomi ameliyatı,
• Epiretinal membran,
• Argon lazer ile retina hastalıklarının tedavisi,
• Sarı nokta hastalığı (makula dejenerasyonu),
• Santral seröz retinopati (SSR),
• Prematüre retinopatisi,
• Diyabetik retinopati,
• Tavuk karası hastalığı tedavisi olmak üzere retinada oluşan diğer göz hastalıklarının tedavilerini yapmaktadırlar.

Retina uzmanları (retina doktorları) aynı zamanda göz hastalıkları uzmanı olduğu için göz çizdirme ameliyatı olarak bilinen PRK, LASİK ve No Touch lazer yöntemlerini de kullanarak tedaviler yapmaktadırlar.

Retina Uzmanı (Retina Doktoru) Neler Yapar?

Retina doktorları (retina uzmanları) göz hastalıklarını tedavi ederken birden fazla farklı işlemde yapabilmektedirler. Bu işlemler sırasında:

• Göz içi iğne olarak bildiğimiz intravitreal enjeksiyon (göz içi iğne tedavisi),
• Argon lazer uygulaması,
• Subhtreshold lazer,
• Fotodinamik tedavi,
• Göz anjiografisi (Göz Anjiyosu – FFA),
• Vitreoretinal cerrahi retina doktorlarının yaptığı işlemler arasındadır.

Retina Uzmanları (Retina Doktorları) Hangi Ekipmanları Kullanır?

Retina ve vitreus hastalıklarının teşhisi ve sonrasında tedavisi için yüksek düzey teknik ekipman kullanılması gerekmektedir. Bu sebeple retina doktorlarının (retina uzmanlarının) diğer göz doktorlarından farklı olarak bu ekipmanların ve testlerin kullanımı konusunda bilgi sahibi ve tecrübelidirler.

Aşağıda bu ekipmanlardan ve genellikle hangi retina hastalıklarının teşhis ve tedavisinde kullanıldığını anlattım.

OCT- OKT veya göz tomografisi: Tüm makula hastalıklarının ve glokomun tanı – takibinde kullanılır.

Göz anjiografisi (FFA): Fluoresein veya indosyanin maddeleri ile göz anjiografisi yapılabilmektedir. Göz anjiografisi Kalp anjiosundan farklı bir işlemdir; damar açılması, stentleme, balon gibi işlemler yapılmaz. Sadece tanı ve tedavi takibinde kullanılır. Retina ve koroid damarlarındaki sızıntıyı gösterir.

Argon lazer: Göz hastalıklarının bazılarında tedavi amaçlı kullanılan ve bazı göz hastalıkları için de ilerlemeyi durdurmak için kullanılan bir lazer türüdür.

Göz içi enjeksiyon: Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı, diyabetik maküler ödem, retina toplardamar tıkanıklıkları gibi hastalıkların tedavisinde kullanılır.

Fotodinamik tedavi: SSR (SSKR) hastalığında ve pakikoroid spektrumundaki makula dejenerasyonunda kullanılabilir.

Retina uzmanlarının kullandığı ekipmanlardan  argon lazer hakkında detaylı bilgi için “Argon Lazer Nedir? Hangi Göz Hastalıklarının Tedavisinde Kullanılır?” yazıma, optik koherens tomografi (OKT, göz tomografisi) hakkında detaylı bilgi için “Optik Koherens Tomografi (OCT) Nedir? Göz Tomografisi Nasıl Çekilir?” yazıma, Fundus Floresein Anjiografi (FFA, Göz Anjiyosu) hakkında detaylı bilgi almak istersenizde “Fundus Floresein Anjiografi (FFA, Göz Anjiyosu)“  yazıma, fotodinamik tedavi hakkında detaylı bilgi için ise “Fotodinamik Tedavi (PDT) Nedir? Fotodinamik Tedavi Nasıl Uygulanmaktadır?” yazıma bakabilirsiniz.

Vitrektomi – vitreoretinal cerrahi: Vitreus içinde yapılan tüm ameliyatlara verilen ortak isimdir.

Vitrektomi – vitreoretinal cerrahi hakkında ayrıntılı bilgiyi “Vitrektomi Ameliyatı Nasıl Yapılır?Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci” yazımda bulabilirsiniz.

Retina Hastalıklarının Belirtileri Nelerdir?

Retina hastalıklarının bazı belirtileri diğer göz hastalıklarının belirtileri ile benzer olsa da tüm belirtiler beraber ele alınıp muayene ve gerektiğinde testler yapılarak doğru teşhis koyulabilmektedir. Aşağıda retina hastalıklarında ortaya çıkan belirtilerden bazılarını anlattım:

• Kırık veya yamuk görme: Makula deliği, SSR, sarı nokta hastalığı, ERM, makula ödemi.
• Görme azalması: Tüm makula hastalıkları.
• Görme kaybı: Retina dekolmanı, göz içi kanaması, retina damar tıkanıklığı.
• Işık çakması: retina yırtılması, retina dekolmanı.

Yukarıdaki belirtiler olduğunda kesinlikle o hastalık olacak diye bir durum yoktur. En doğru teşhis için bir retina doktoruna başvurmanız doğru olacaktır.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

Retina Hastalıkları Konusunda Bilimsel Çalışmalarım

A. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makalelerim (SCI, SCI-E kapsamında)

• Hocaoglu M, Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Ersoz MG, Arf S. Anatomical and functional outcomes following vitrectomy for advanced familial exudative vitreoretinopathy: a single surgeon’s experience. Br J Ophthalmol. 2017;101:946-950.
• Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Arf S, Ersoz MG. Long-term results of total retinectomy in cases wıth advanced proliferative vıtreoretinopathy. Retina. 2017;37:1529-1534.
• Sayman Muslubas I, Karacorlu M, Arf S, Hocaoglu M, Ersoz MG. Features of the macula and central visual field and fixation pattern ın patients wıth retinitis pigmentosa. Retina. 2018;38:424-431.
• Karacorlu M, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Ersoz MG, Arf S. Therapeutic outcomes after endoresection of complex retinal capillary hemangioblastoma. Retina. 2018;38:569-577.
• Ersoz MG, Ture G. Cilioretinal artery occlusion and anterior ischemic optic neuropathy as the initial presentation in a child female carrier of Fabry disease. Int Ophthalmol. 2017. doi: 10.1007/s10792-017-0495-5.
• Ersoz MG, Karacorlu M, Arf S, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M. Retinal pigment epithelium tears: Classification, pathogenesis, predictors, and management. Surv Ophthalmol. 2017;62:493-505.
• Ersoz MG, Karacorlu M, Arf S, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I. Outer nuclear layer thinning in pachychoroid pigment epitheliopathy. Retina. 2017. doi: 10.1097/IAE.0000000000001655.
• Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Ersoz MG, Arf S, Karacorlu M. Choroidal thickness in chronic rhegmatogenous retinal detachment before and after surgery, and comparison with acute cases. Int Ophthalmol. 2017. doi: 10.1007/s10792-017-0556-9.
• Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Arf S, Ersoz MG. Correlation between morphological changes and functional outcomes of recent-onset macula-off rhegmatogenous retinal detachment: prognostic factors in rhegmatogenous retinal detachment. Int Ophthalmol. 2017. doi: 10.1007/s10792-017-0591-6.
• Ersoz MG, Arf S, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Karacorlu M. Indocyanine green angiography of pachychoroid pigment epitheliopathy. Retina. 2017. doi: 10.1097/IAE.0000000000001773.
• Ersoz MG, Karacorlu M, Arf S, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I. Pachychoroid pigment epitheliopathy in fellow eyes of patients with unilateral central serous chorioretinopathy. Br J Ophthalmol. 2017. doi: 10.1136/bjophthalmol-2017-310724.
• Ersoz MG, Arf S, Karacorlu M, Hocaoglu M, Muslubas IS. Pachychoroid Pigment Epitheliopathy Associated With Tamoxifen. Ophthalmic Surg Lasers Imaging Retina. 2017;48:838-842.
• Karacorlu M, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Ersoz MG, Arf S, Uysal O. Primary vitrectomy with short-term silicone oil tamponade for uncomplicated rhegmatogenous retinal detachment. Int Ophthalmol. 2017. doi: 10.1007/s10792-017-0787-9.
• Hocaoglu M, Karacorlu M, Ersoz MG, Sayman Muslubas I, Arf S. Outcomes of vitrectomy with silicone oil tamponade for management of retinal detachment in eyes with chorioretinal coloboma. Retina. 2017. doi: 10.1097/IAE.0000000000002014.
• Sayman Muslubas I, Karacorlu M, Hocaoglu M, Ersoz MG, Arf S. Anatomical and functional outcomes following vitrectomy for dense vitreous hemorrhage related to Terson syndrome in children. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2018;256:503-510.
• Karacorlu M, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Ersoz MG, Uysal O. Functional and anatomical outcomes following surgical management of persistent fetal vasculature: a single-center experience of 44 cases. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2018;256:495-501.
• Ozdemir I, Eren A, Ersöz G. Outer nuclear layer thickness at the central fovea relation with symptom duration in central serous chorioretinopathy. Int Ophthalmol. 2018 doi: 10.1007/s10792-018-0950-y.
• Ersoz MG, Arf S, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Karacorlu M. Patient characteristics and risk factors for central serous chorioretinopathy: an analysis of 811 patients. Br J Ophthalmol. 2018 doi: 10.1136/bjophthalmol-2018-312431
• Hocaoglu M, Muslubas IS, Ersoz MG, Arf S, Karacorlu M. First-operated and fellow eyes with bilateral idiopathic macular hole: comparison of anatomical and functional postoperative outcomes. Ophthalmic Surg Lasers Imaging Retina. 2018;49:571-578
• Karacorlu M, Ersoz MG, Arf S, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I. Long-term follow-up of pachychoroid pigment epitheliopathy and lesion characteristics. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2018;256:2319-2326.
• Muslubas IS, Ersoz MG, Hocaoglu M, Arf S, Karacorlu M. Morphological and functional changes immediately after half-time photodynamic therapy in patients with central serous chorioretinopathy. Ophthalmic Surg Lasers Imaging Retina. 2018;49:932-940.
• Hocaoglu M, Karacorlu M, Ersoz MG, Sayman Muslubas I, Arf S. Vitrectomy with silicone oil tamponade for retinal detachment associated with giant retinal tears: Favourable outcomes without adjuvant scleral buckling. Acta Ophthalmol. 2019;97:e271-e276.
• Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Ersoz MG, Hocaoglu M, Arf S. When does visual acuity stabilize after macular hole surgery? Five-year follow-up of surgery for idiopathic macular hole. Acta Ophthalmol. 2019;97:e136-e137.
• Ersoz MG, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Karacorlu M. Macular telangiectasia type 2: acircularity index and quantitative assessment of foveal avascular zone using optical coherence tomography angiography. Retina. 2020;40:1132-1139.
• Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Hocaoglu M, Ersoz MG. Membrane patterns in eyes with choroidal neovascularization on optical coherence tomography angiography. Eye (Lond). 2019;33:1280-1289.
• Hocaoglu M, Ersoz MG, Sayman Muslubas I, Arf S, Karacorlu M. Factors associated with macular complications in highly myopic eyes with dome-shaped macular configuration. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2019;257:2357-2365.
• Arf S, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Ersoz MG, Ozdemir H, Karacorlu M. Spectral domain optical coherence tomography classification of diabetic macular edema: a new proposal to clinical practice. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2020;258:1165-1172.
• Arf S, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Ersoz MG, Karacorlu M. Features of neovascularization in pachychoroid neovasculopathy compared with type 1 neovascular age-related macular degeneration on optical coherence tomography angiography. Jpn J Ophthalmol. 2020;64:257-264.
• Ersoz MG, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Karacorlu M. Quantitative assessment of the foveal avascular zone using optical coherence tomography angiography before and after surgery for idiopathic epiretinal membrane. Retina. 2021;41:54-59.
• Ersoz MG, Kesim C, Karslioğlu MZ, Tas AY, Hasanreisoglu M, Sahin A. Repeatability of Choroidal Vascularity Index Measurements Using Directional Optical Coherence Tomography Images. Retina. 2021;41:1723-1729
• Ersoz MG, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Karacorlu M. Characteristics and management of macular hole developing after rhegmatogenous retinal detachment repair. Jpn J Ophthalmol. 2021;65:497-505.
• Kesim C, Bektas SN, Kulali Z, Yildiz E, Ersoz MG, Sahin A, Gunduz-Demir C, Hasanreisoglu M. Henle fiber layer mapping wıth directional optical coherence tomography. Retina. 2022;42:1780-1787
• Sayman Muslubas I, Arf S, Hocaoglu M, Giray Ersoz M, Karacorlu M. Best disease presenting as subretinal pigment epithelium hyperreflectivite lesion on spectral-domain optical coherence tomography: Multimodal imaging features. Eur J Ophthalmol. 2022 ;32:2702-2711.
• Isık B, Ersoz MG, Ofluoglu MS. Choroidal structural changes in airline pilots and cabin crew. Int Ophthalmol. 2022. doi: 10.1007/s10792-022-02580-3
• Ersoz MG, Kırık F, Isik B, Ozdemir H. Henle fiber layer thickness and area measurement in type 2 diabetes mellitus with and without retinopathy using a modified directional optical coherence tomography strategy. Retina. 2023;43:1097-1106.
• Isık B, Süleymanzade M, Cengiz M, Yavuzer S, Islamoglu MS, Uysal BB, Harmankaya NO, Ersoz MG. Choroidal structural changes in patients with early diabetic nephropathy. Photodiagnosis Photodyn Ther. 2023;44:103772.
• Kirik F, Ersoz MG, Atalay F, Ozdemir H. Should we perform ocular magnification for lateral measurements in Heidelberg spectralis optical coherence tomography? Eur J Ophthalmol. 2024;34:NP152-NP153.
• Işık B, Ersoz MG, Dokur M, Yıldız I, Islamoğlu MS. Novel optical coherence tomography findings in a patient with methanol toxicity: a case report. Arq Bras Oftalmol. 2024;87(3):e20220068.
• Celik E, Polat E, Togac M, Ersöz G. Retinal thickness changes in preobese and obese patients without hyperglycemia: Optical coherence tomography study. Photodiagnosis Photodyn Ther. 2024;46:104074.
• Ersoz MG, Demirel S, Iovino C, Chhablani J, Sarraf D. Is Pachychoroid Serous Retinopathy a Better Name to Describe the Features of Central Serous Chorioretinopathy? Retina. 2024;44:1475-1477.

B. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makalelerim (SCI, SCI-E kapsamı dışında)

• Karacorlu M, Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Arf S, Ersoz MG. Double arcuate relaxıig retinotomy for a large macular hole. Retin Cases Brief Rep. 2017.  doi: 10.1097/ICB.0000000000000551.
• Sayman Muslubas I, Hocaoglu M, Ersoz MG, Arf S, Karacorlu M. Transcorneal sutureless silicone oil removal using 23-gauge trocar system in aphakia. Retin Cases Brief Rep. 2018 doi: 10.1097/ICB.0000000000000780.
• Ersoz MG, Hocaoglu M, Sayman Muslubas I, Arf S, Karacorlu M. Development of pachychoroid pigment epitheliopathy and transformation to central serous chorioretinopathy after intravıtreal dexamethasone implantation. Retin Cases Brief Rep. 2018  doi: 10.1097/ICB.0000000000000820
• I Ozdemir, SI Kocamis, MG Ersoz. Comparison of the long-term effects of high and low altitude on the choroidal thickness. Med Science 2022;11:335-7

C. Ulusal hakemli dergilerde yayımlanan makalelerim

• Zengin MÖ, Men G, Ersöz MG. Goldmann-Favre Sendromlu Bir Olguda Optik Koherens Tomografi Bulguları. Retina-Vitreus. 2012;20(1):74-78.
• Karaçorlu M, Hocaoğlu M, Arf S, Ersöz MG, Sayman Muslubaş I. Risk-based algorithm-guided treatment protocol for the management of neovascular age-related macular degeneration. Turk J Ophthalmol. 2019;49:258-269
• Ersöz MG, Hocaoğlu M, Sayman Muslubaş IB, Arf S, Karaçorlu M. Dislocated intraocular lens extraction and iris-claw lens implantation in vitrectomized and non-vitrectomized eyes. Turk J Ophthalmol. 2019;49:277-282.
• Karaçorlu M, Hocaoğlu M, Sayman Muslubaş I, Ersöz MG, Arf S. Outcomes of vitrectomy under air for idiopathic macular hole. Turk J Ophthalmol. 2019;49:328-333.
• Ersöz MG, Hocaoğlu M, Sayman Muslubaş IB, Arf S, Karaçorlu M. Vitrectomy Due to Vitreous Hemorrhage and Tractional Retinal Detachment Secondary to Eales’ Disease. Turk J Ophthalmol. 2021;51:102-106. doi: 10.4274/tjo.galenos.2020.43709.
• Ersöz MG, Hocaoğlu M, Sayman Muslubaş I, Arf S, Yıldız E, Karaçorlu M. Artifact-Removed Quantitative Analysis of Choriocapillaris Flow Voids. Turk J Ophthalmol. 2023;53:37-43.
• R Abbasgholizadeh, M Suleymanzade, MG Ersoz. Severe outer nuclear layer hemorrhage secondary to malignant hypertension: A case report. J Ret Vit 2024; 33: 78-81